Van doel naar realiteit: met deze 13 tips lukt het

Laat ik beginnen met het slechte nieuws: slechts 8 procent van de mensen bereikt hun doelen. En het is inmiddels bijna maart, dus de kans dat een deel van je nieuwjaarsdoelen gedeeltelijk gesneuveld is, is goed aanwezig.

Gelukkig is er ook goed nieuws. Ik besloot aan het begin van het jaar alle filmpjes van de YouTube-productiviteitsguru’s te kijken en ik heb hun adviezen verzameld en getest. Dit zijn de belangrijkste lessen over het omzetten van doelen naar acties die je daadwerkelijk gaat uitvoeren.

Tip 1: Schrijf je doelen op

Deze simpele handeling verhoogt je kans op succes met maar liefst 42 procent (wauw). Het opschrijven van je doelen creëert bestendigheid. Ik heb zelf gemerkt – en daarin ben ik niet alleen – dat doelen op papier zetten beter werkt dan digitale formats. Door je doelen ergens te plaatsen waar je ze elke dag ziet, vergroot je de kans dat je ze daadwerkelijk bereikt.

Tip 2: Droom realistisch groot, voer in kleine stappen uit

Het is belangrijk om groots te dromen. Maar houd het realistisch. Denk ‘wow, het zou geweldig zijn als dit lukt’ in plaats van ‘dat is onmogelijk’. Schrijf de droom vervolgens zo concreet mogelijk op. Waarom? Als je weet waar je naartoe wilt en wat je wilt bereiken, hoef je alleen de route ernaar toe te plannen.

“Als een man niet weet naar welke haven hij vaart, is geen enkele wind gunstig.”

Zodra je je bestemming kent, hak je de droom op in stukjes. Kwartaaldoelen werken daarbij het beste. Dit is een behapbare tijdsperiode die je verder kunt opdelen in maanden of zelfs waar je je volgende week op wilt focussen.

Tip 3: Beperk je doelen

Houd het bij drie tot vier doelen per kwartaal. Het beperken van je doelen tot een aantal per kwartaal is belangrijk omdat je brein een beperkte capaciteit heeft voor het bijhouden van verschillende doelen tegelijk. Daarbij verdeel je met te veel doelen je tijd, energie en mentale focus. Daardoor boek je een klein beetje vooruitgang op veel fronten in plaats van substantiële vooruitgang op de belangrijkste gebieden.

Onderzoek toont aan dat hoe meer doelen iemand tegelijkertijd nastreeft, hoe lager de slagingskans voor elk individueel doel wordt. Het gaat uiteindelijk om kwaliteit boven kwantiteit: liever drie doelen bereiken die echt belangrijk voor je zijn dan tien doelen die je amper verder brengen.

Tip 4: Categoriseer je doelen

Categoriseer je doelen op een manier die voor jou logisch is. Denk aan dingen als gezondheid, carrière & werk, financiën, relaties, persoonlijke ontwikkeling en vrije tijd & plezier.

Het categoriseren van je doelen geeft niet alleen structuur en overzicht aan je ambities. Het maakt het vooral eenvoudig om balans te behouden tussen verschillende levensgebieden. Door je doelen in te delen in categorieën zoals gezondheid, carrière, relaties of persoonlijke ontwikkeling, voorkom je dat je te eenzijdig focust op één aspect van je leven. Het helpt je bovendien patronen te herkennen in waar je energie naartoe gaat en waar mogelijk blinde vlekken zitten, zodat je bewuster kunt kiezen welke gebieden extra aandacht verdienen en prioriteit moeten krijgen.

Tip 5: Maak SMART-doelen

Ik weet het, ik weet het. Je wil dat ‘SMART’ – Specifiek, Meetbaar, Acceptabel, Realistisch en Tijdgebonden – eigenlijk niet meer horen. Want je weet het al lang. Maar gebruik de methode ook vooral. Zonder deze criteria heb je namelijk wensen, geen doelen.

Tip 6: Minimaliseer het aantal gelijktijdige projecten

Focus je idealiter op één doel tegelijk, bij voorkeur je belangrijkste. Elk project brengt overhead met zich mee, voornamelijk in de vorm van communicatie. Denk aan e-mails, vergaderingen, telefoontjes, berichten. Meer doelen betekent niet alleen meer overhead, maar ook meer onderbrekingen wanneer je je op één doel probeert te concentreren.

Een vraag die kan helpen: als ik maar twee, vier of acht uur per week aan mijn doelen zou kunnen werken, wat zou ik dan doen? Door je tijd mentaal te beperken, word je gedwongen om je te concentreren op de belangrijkste zaken.

Tip 7: Plan focustijd

Blokkeer specifieke tijdvakken in je agenda om aan je doelen te werken. Als je een boek wilt schrijven, wijs dan bijvoorbeeld maandagen aan als schrijfdagen en bescherm die tijd tegen afleiding.

Focustijd plannen is essentieel omdat het de kloof overbrugt tussen intenties en werkelijke resultaten. Door tijdblokken in je agenda te reserveren voor je doelen, maak je ze concreet en bescherm je ze tegen de constante stroom van dagelijkse afleidingen en urgente maar minder belangrijke taken. Onderzoek toont aan dat deze geplande dieptewerksessies tot vijf keer productiever zijn dan verspreide inspanningen tussen andere taken door, omdat je brein tijd nodig heeft om in een optimale concentratietoestand – flow – te komen. Zonder deze bewuste tijdsreservering blijven je belangrijkste doelen vaak steken in de categorie ‘ooit’ en worden ze verdrongen door wat luid om aandacht vraagt in plaats van wat werkelijk waardevol is.

Tip 8: Maak je doelen zichtbaar

Je brein focust op wat het relevant vindt. Als je overweegt een Fiat 500 te kopen, zie je overal Fiat 500’s rijden. Je kunt het feit dat je brein dit doet gebruiken om je op je doelen te concentreren.

Implementeer bijvoorbeeld dagelijkse check-ins: wat ga ik vandaag doen voor mijn doelen? En start met wekelijkse reflecties: welke vooruitgang heb ik geboekt, wat is het volgende waarop ik me ga focussen? Doe idealiter een check-in in de ochtend om meer controle over je dag te hebben en een check-out aan het einde van de dag om je hoofd leeg te maken en te ontspannen voor het slapen.

Tip 9: Maak acties meetbaar

Vertaal doelen naar concrete dagelijkse handelingen die je kunt afvinken. Wil je gezonder leven? Stel simpele ja/nee-vragen op, zoals ‘Heb ik vandaag 30 minuten bewogen?’. Formuleer je check-ins positief en in de voltooide tijd: ‘Ik heb vandaag gezond gegeten’ werkt beter dan ‘Heb ik gezond gegeten?’. Deze kleine taaltweaks programmeren je brein om de actie als normaal te zien, niet als een optionele keuze.

Tip 10: Maak afspraken met jezelf

Eenvoudige spelregels helpen bij het opbouwen van gewoontes. Stel dus heldere spelregels op voor je nieuwe gewoontes. Een voorbeeld van zo’n krachtige regel: mis nooit twee dagen achter elkaar. Deze ’twee-dagen-regel’ geeft je flexibiliteit voor die ene drukke dag, maar voorkomt dat je uit een ritme valt.

Zie het als een vriendelijk contract met je toekomstige zelf – niet als strenge discipline, maar als steun om jezelf bij de les te houden. En wees ook realistisch. Dit lukt niet altijd. Ik ben een forse keelontsteking achter de rug en sporten zat er gewoon even niet in. Het gaat er vooral om dat ik weer start zodra die keelontsteking over is en daarna weer in het ritme stap.

Tip 11: Monitor voortgang

Regelmatig reflecteren helpt je om voortgang bij te houden en motivatie te behouden. We vergeten vaak wat we al hebben bereikt of geleerd, waardoor het kan voelen alsof we geen vooruitgang boeken. Houd gedetailleerde gegevens bij van je prestaties. Als je doel is om meer te lezen, houd dan bij hoeveel je leest en welke boeken je dit jaar hebt uitgelezen.

Je kunt ook een eenvoudig statustrackingsysteem toevoegen met emoji’s voor verschillende projecten:

🟩 Op schema

🟧 Niet op schema, maar met herstelplan

🟥 Niet op schema, geen plan

De sleutel is het vinden van een trackmethode die voor jou goed werkt. Tijdens wekelijkse reflecties kun je specifieke prestaties beoordelen zoals ‘Ik heb minstens vier dagen deze week gezond gegeten’ of ‘Ik heb mijn beoogde leesuren voltooid’. Dit systematisch bijhouden laat niet alleen je voortgang zien, maar helpt ook patronen en verbeterpunten te identificeren.

Tip 12: Gebruik de WOOP-formule om obstakels te identificeren

Als je doelen probeert te realiseren loop je vaak tegen obstakels aan. Dit kan onwijs demotiverend zijn terwijl we weten dat ze vaak onvermijdelijk zijn. Het helpt enorm als obstakels geen verrassing zijn en daarbij kan de WOOP-methode je helpen:

• Wens: Wat wil je precies bereiken?
• Outcome: Hoe ziet succes eruit? Voel het.
• Obstakel: Welke hindernissen komen zeker op je pad?
• Plan: Wat doe je concreet wanneer die obstakels opduiken?

Hier is een praktisch voorbeeld:

• Wens: Gezonde eetgewoonten opbouwen
• Outcome: Meer energie hebben, lichamelijk en geestelijk beter voelen, en een grotere algemene tevredenheid ervaren
• Obstakels:
  • Beperkte tijd voor dagelijks gezond koken
  • Sterke trek in suikerhoudende dranken
• Plan:
  • Zondagse maaltijdvoorbereiding voor vier dagen, altijd extra porties koken om in te vriezen voor drukke dagen
  • Suikerhoudende dranken vervangen door een collectie favoriete theesoorten, investeren in een mooie theepot en verschillende theesmaken op voorraad houden

Tip 13: Koppel je doelen aan je identiteit

Ik vond deze laatste tip het meest inzichtelijk en het is wellicht de krachtigste strategie: verbind je doelen aan wie je wilt zijn. Verbind ze aan je identiteit. Bijvoorbeeld: ‘Ik ben een ondernemende, liefhebbende vader die waarde hecht aan gezondheid en diepe verbindingen door gedeelde ervaringen’. Deze identiteit ondersteunt van nature doelen zoals gezond eten en regelmatig bewegen, waardoor ze authentieker en haalbaarder aanvoelen.

Tot slot

In essentie wordt een doel realistisch als je duurzame systemen creëert waarmee je je acties koppelt aan je gewenste identiteit. Dat helpt je om bij de 8 procent te horen van de mensen die daadwerkelijk hun doelen bereiken.

‘Hoor ik bij die 8 procent?’, is dan ook een eerlijke vraag waarop je antwoord moet geven. ‘Gezonde en fitte vader en partner’ is onderdeel van mijn identiteit. Daarom wil ik om de dag sporten wat neerkomt op 183 keer per jaar. Ik heb ondanks ziekte – geïdentificeerd obstakel (check tip 12) – meer dan 35 keer gesport in de afgelopen 70 dagen.

Er zijn echter ook doelen die ik niet aan het realiseren ben. Het twee keer per week mediteren zit er nog niet in. En dat wordt hierbij een mooie voor volgend kwartaal 😉